Nowoczesna radioterapia z wykorzystaniem AI
Zachodniopomorskie Centrum Onkologii to drugi ośrodek w Polsce, w którym pacjenci onkologiczni leczeni są przy użyciu precyzyjnej metody napromieniania – radioterapii adaptacyjnej.
– Zachodniopomorskie Centrum Onkologii dołącza do elitarnego grona ośrodków, w którym dostępny jest ten rodzaj radioterapii – mówi Adrian Sikorski, dyrektor ZCO – Tak prowadzona radioterapia to kolejne potwierdzenie, że naszą wizję rozwoju onkologii w województwie zachodniopomorskim: onkologii nowoczesnej, kompleksowej i dostępnej jak najbliżej miejsca zamieszkania pacjentów – jesteśmy w stanie skutecznie wcielać w życie dla dobra mieszkańców regionu.
Dr n med. Jarosław Pleśniak, kierownik Zakładu Fizyki Medycznej w ZCO wyjaśnia, na czym polega radioterapia adaptacyjna: – To metoda, która pozwala precyzyjnie podać dawkę promieniowania do guza nowotworowego przy zachowaniu maksymalnej ochrony tkanek zdrowych i narządów. Punktem wyjścia do rozpoczęcia napromieniania jest uprzednio przygotowany przez lekarza i fizyka medycznego plan leczenia, nazywany planem referencyjnym. Po wykonaniu badania obrazowego opartego o tomografię komputerową CBCT przed każdą sesją terapeutyczną, lekarz radioterapeuta wyznacza rzeczywistą pozycję i modyfikuje obrysy narządów zdrowych, na bazie których system generuje adaptacyjny plan napromieniania. Plan adaptacyjny dodatkowo jest poddawany procedurze kontroli jakości wykonanej przez fizyka medycznego, zwykle opartej na obliczeniach niezależnym systemem planowania leczenia,
– Zastosowanie technologii radioterapii adaptacyjnej powinno przyczynić się do poprawy wyników leczenia poprzez zmniejszenie ryzyka występowania odczynów popromiennych. W dalszej perspektywie czasu, poprzez intensyfikację leczenia napromienianiem w wybranych lokalizacjach, może prowadzić do poprawy wyników leczenia miejscowego – mówi dr hab. n med. Michał Falco, kierownik Oddziału Klinicznego Radioterapii – Wdrożenie systemu wymaga znacznie większego zaangażowania czasu ze strony lekarzy i fizyków.
Dzięki technologii HyperSight, którą dysponuje ZCO, system Ethos, pozwala na generowanie obrazów o lepszym kontraście i rozdzielczości przestrzennej w porównaniu do standardowego obrazowania przy użyciu wiązki stożkowej, co przedkłada się na precyzyjniejsze określenie położenia guza oraz narządów zdrowych. System Ethos wykorzystuje także sztuczną inteligencję do segmentacji konturów, system planowania leczenia wspomagany jest uczeniem maszynowym. Inteligentny silnik optymalizacji (IOE) do generowania planów adaptacyjnych oraz lepsza jakość obrazu CBCT do tworzenia planów adaptacyjnych online pozwalają zrealizować leczenie w typowym przedziale czasowym 15–30 minut.
– Plan leczenia, dostosowywany do anatomii pacjenta w każdym dniu napromieniania, ma niezwykle istotne znaczenie dla skuteczności i komfortu leczenia, ale wymaga też dużej sprawności organizacyjnej i wysokiej klasy specjalistów – dodaje dyrektor Sikorski – W naszym szpitalu pierwsi pacjenci są już poddawani leczeniu tą metodą.
Radioterapia adaptacyjna od czerwca tego roku jest realizowana w ZCO za pomocą akceleratora terapeutycznego ETHOS, wyposażonego w technologię HyperSight zakupioną w ramach Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych na lata 2016–2024. Dofinansowanie na zakup systemu planowania radioterapii, doposażenie stacji planowania i doposażenie akceleratora wyniosło 7 mln zł.